Absolut (łac. absolutus – bezwarunkowy, niezwiązany) – osobowy lub bezosobowy pierwotny byt, doskonały, najwyższy, pełny, całkowicie niezależny, nieuwarunkowany i niczym nieograniczony.
Umysł, który w danym momencie znałby wszystkie siły natury i położenie wszystkich obiektów z których natura jest zbudowana, gdyby był ponadto wystarczająco potężny aby móc te dane przeanalizować, mógłby jednym wzorem opisać ruch największych ciał niebieskich i najmniejszych atomów. Dla takiego umysłu nic nie byłoby niewiadomym i całą przyszłość i przeszłość miałby przed swymi oczyma.
– Pierre Simon de Laplace, Essai philosophique sur les probabilités, Wstęp. 1814
Anaksymander – pierwszą i ostateczną rzeczywistością był bezkres (ápeiron). Obejmuje wszystkie rzeczy, kieruje i rządzi wszystkim. Jest nieskończony przestrzennie i nie można go określić jakościowo. Nieskończona jest również ilość światów, które z niego powstają (światy są nieskończone co do następowania w czasie i co do współistnienia w przestrzeni). Świat nieskończoną ilość razy kończy się i odradza. Cykl ten powtarza się w nieskończoność.
Plotyn – absolut jest najwyższą rzeczywistością, ostateczną samozrozumiałą zasadą – "Jednią", która w swoim istnieniu nie zależy od niczego. Sama w sobie jest swoją określoną naturą własną, działa tak jak musi działać, zgodnie z tym, czym jest z konieczności. Jest jedyną niezrodzoną zasadą, jest ponad bytem i ponad myślą, ponad dualizmem istnienia i myśli. "Jakiż jednak powód do myślenia będzie mieć To, co ani nie powstało, ani nie ma przed Sobą niczego innego, lecz zawsze jest Tym, Czym jest"[4]. Z płodności Jedni, na mocy konieczności pochodzi i druga zasada, niższa od niej, lecz także wiecznie istniejąca – intelekt (logos). Jest on samoistniejącym poznaniem tego, co jest intelektualnie poznawalne. W nim istnieją idee wszystkich rzeczy (wieloraka samozrozumiała jedność). Z intelektu, który jest pięknem, pochodzi dusza świata (niecielesna i niepodzielna). Stanowi ona ogniwo łączące świat ponadzmysłowy ze światem zmysłowym (dusze ludzkie pochodzą z duszy świata). Poniżej sfery duszy znajduje się sfera świata materialnego.
Platon - Ostatecznym celem człowieka jest zjednoczenie z Bogiem, co może się zrealizować przez kontemplację i religijno-mistyczną ekstazę. Droga do Boga wymaga porzucenia etapu fascynacji kosmosem, następnie dogłębnego poznania siebie, a wreszcie ekstatycznego zjednoczenia z Nim. W tym procesie moralnego doskonalenia Bóg pomaga człowiekowi przez swe objawienie i oświecenie.
ABSOLUT WEDŁUG HINDUIZMU
Brahman, to jest owa siła, którą, wcieloną we wszystkich istotach, mamy zawsze przed sobą, która wszystkie światy tworzy, dźwiga, podtrzymuje i znów wchłania w siebie, owa siła wieczna, boska, nieskończona jest tożsamą z Atmanem, z tym, co po odrzuceniu wszelkiej zewnętrzności znajdujemy w sobie jako naszą najwewnętrzniejszą, najprawdziwszą istotę, jako nasze własne ja, naszą własną duszę.
Paul Deussen [cyt. za Stanisławem Michalskim[/color]Upaniszady, Warszawa-Kraków, 1913
Z ciemni wchodzę w jaskrawość, z jaskrawości w ciemnię. Jak koń, co, liniejąc, włosy swe odrzuca, tak ja odrzucam zło od siebie — oswobadzam się, odrzucam nieprzygotowane ciało i z przygotowanym Atmanem idę w świat Brahmana.
Czhandogja, z księgi trzeciej Rozdział 13
Ramakrishna mówił, że wyzwolony jest jak solna laleczka, która po śmierci wrzucona do oceanu rozpływa się w nim (a ocean to symbol Wielkiej Matki).
ABSOLUT WEDŁUG BUDDYZMU
Siunjata (pali sunnata; sanskr. śunyata; pol. pustka) – według buddyzmu najlepszy termin określający Absolut, który z definicji, nie posiada żadnych ograniczonych cech.
Jeśli pustka absolutna lub całkowita nie oznacza nihilistycznej próżni, lecz absolutną transcendencję, to, co nie przebywa ani w istnieniu, ani w nieistnieniu, dlaczego więc używać słowa „pusty” (siunja)? (...)
Pustka implikuje nieobecność zaciemnień(...)
Pustka implikuje wszechobecność(...)
Pustka implikuje równość(...)
Pustka implikuje bezmiar(...)
Pustka implikuje brak formy lub kształtu(...)
Pustka implikuje czystość(...)
Pustka implikuje bezruch(...)
Pustka implikuje pozytywną negację(...)
Pustka implikuje negację negacji(...)
Pustka implikuje niemożność osiągnięcia lub uchwycenia(...).
Autor: Garma Chang
Źródło: Buddyjska Nauka o Wszechcałości, wyd. A, Kraków 2010
Ludzie nazywają to „umysłem”, „Bogiem”, „Buddą”, „naturą”, „energią”. Lecz to nie ma początku czy końca i nie jest ani formą, ani pustką. Jeżeli pragniesz tego musisz popłynąć okrętem bez steru; musisz zagrać na flecie bez otworów; musisz przebyć ocean życia i śmierci.
Autor: Seung Sahn
Źródło: Strzepując Popiół na Buddę, wyd. Stowarzyszenie Buddyjskie Zen Kwan Um, Warszawa 1990
Można mówić o trzech oddzielnych umysłach. Pierwszy jest umysłem przywiązanym. Zwany jest on zatraceniem umysłu. Następny jest umysłem utrzymującym jedno. Trzeci jest czystym umysłem.(...) Jeden umysł jest pustym umysłem. Czysty umysł jest wielkim umysłem, który jest nieskończonym czasem i nieskończoną przestrzenią.
Autor: Seung Sahn
Źródło: Strzepując Popiół na Buddę, wyd. Stowarzyszenie Buddyjskie Zen Kwan Um, Warszawa 1990
O kimś, kto postrzega naturę jednego,
Mówi się, że postrzega naturę wszystkiego.
Bo postrzeganie pustki jednej rzeczy
Jest postrzeganiem pustki wszech rzeczy.
Autor: Arjadewa
Źródło: Czterysta Wersów VIII, 16
Nihilizm w jego najróżniejszych formach uznaje nieistnienie jakiejś rzeczy lub zasady. Ale samo to stwierdzenie jest prawdziwe i trzeba się go trzymać. Mówiąc inaczej, nie neguje on własnych twierdzeń jak czyni to pustka absolutna, czyli siunjata siunjata. Siunjata siunjata nie jest nihilizmem; jest to transcendentalizm absolutny.
Autor: Garma Chang
Źródło: Buddyjska Nauka o Wszechcałości, wyd. A, Kraków 2010
Ponieważ wszystkim rzeczom na równi brak substancji – nie mają jej przyczyny ani warunki, (w) całości ani pojedynczo – dlatego są one puste.
Autor: Nagardżuna
Źródło: Sunjatasaptati, 3
Pustka nie jest nieobecnością.
Pustka nie jest unicestwieniem.
Autor: Garma Chang
Źródło: Buddyjska Nauka o Wszechcałości, wyd. A, Kraków 2010
To dzięki pustce wszystkie rzeczy i zdarzenia mogą zaistnieć.
Bez pustki nic nie może zaistnieć.
Autor: Nagardżuna
Źródło: Mulamadhyamika-karika, XXIV, 14
W tysiącach systemów światów, sutry, które objaśniłem, różnią się słowami i sylabami, lecz mają to samo znaczenie. Nie sposób je wszystkie wyrazić, ale, jeśli ktoś kontempluje pojedyncze słowo, to przeniknie je wszystkie. Wszyscy buddowie, tak wielu, jak wielu ich jest, w pełni objaśnili dharmy, ale gdyby inteligentni mieli przestudiować tylko jedno zdanie: wszelkie zjawiska są puste, doktryna Buddy nie byłaby przez to ograniczona.
Autor: Budda Siakjamuni
Źródło: Sutra Królewskiego Samadhi
(...) wewnętrzną naturą pięciu skupisk jest Pustka. Forma jest Pustką, ale Pustka jest formą. Pustka nie jest inna niż formy, a formy nie są inne niż Pustka. Podobnie: uczucia, percepcja, wola i świadomość są również puste.
Autor: Awalokiteśwara
Źródło: Sutra Serca Doskonałej Mądrości
Opis: jest to wgląd w osobowość widziany podczas głębokiej medytacji.
Zobacz też: skandha
Wszystkie zjawiska, Siariputro, są również Pustką. Nie posiadają określonych charakterystyk, są niestworzone, nie zanikają, są nieskalane, chociaż nie są oddzielone od skalań; nie zmniejszają się, ale także nie powiększają się.
Autor: Awalokiteśwara
Źródło: Sutra Serca Doskonałej Mądrości
Wyróżniająca cecha pustki absolutnej tkwi w jej aspekcie samonegacji lub całkowitej transcendencji. Nawet sama pustka jest pusta i pozbawiona własnej natury. Zwane jest to pustką pustki (siunjata siunjata). W przeciwieństwie do tego doktryna upaniszad mówi o duchowej lub uniwersalnej podstawie wszystkich rzeczy, nazywanej różnie: ostatecznym, czystą egzystencją, Istotą wszystkich istot itp.
Autor: Garma Chang
Źródło: Buddyjska Nauka o Wszechcałości, wyd. A, Kraków 2010
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz